Dat de natuur in Nederland op vele manieren en telkens maar weer bedreigd wordt, is algemeen bekend. Door huizenbouw, aanleg van wegen en industrieterreinen verdwijnt er steeds meer groen, terwijl de energietransitie naar duurzame energie op land ook een plek nodig heeft. Overheden belijden steun aan groen met de mond maar meestal is het resultaat toch gekapte bomen, kale bermen en steile slootkanten. Doorsnijding van de laatste waardevolle groene snippers komt constant weer op vanwege economische redenen (sneller, efficiënter, lagere kosten) en/of gewenste beleving van dat laatste beetje kwaliteit. Dat groen wordt ook nog eens aangetast door de uitstoot van auto's, vliegtuigen, verwarmingsinstallaties, landbouw, veeteelt en industrie. Ook binnen het werkgebied van de Vogelwerkgroep is dat het geval.
In de statuten van de Vogelwerkgroep Midden-Kennemerland staat als één van de doelstellingen van de vereniging het beschermen van de natuur (met als één van de mogelijke positieve uitkomsten, de vogels). Om hieraan handen en voeten te geven is een werkgroep opgericht die zich tooit met de naam: Werkgroep Ruimtelijke Ordening.
De werkgroep houdt binnen het werkgebied de activiteiten van gemeenten, provincie, industrie, projectontwikkelaars, enz; in het oog om bij aantasting van de natuur actie te ondernemen. Deze actie bestaat uit – idealiter – overleg vooraf maar meestal het schrijven van bezwaarschriften, brieven, het woord voeren op hoorzittingen, etc. In al de zeven gemeenten, Castricum, Uitgeest, Egmond, Heemskerk, Heiloo, Beverwijk en Velsen (Velsen-Noord), hebben wij zgn. "natuurspionnen", leden van onze vereniging, die speciaal letten op de plannen van hun gemeente, enz. Behalve actie tegen potentiële aantasting van groen en natuur, poogt de werkgroep ook voorstellen te ontwikkelen om op bepaalde plaatsen de natuur te verbeteren.
Enkele voorbeelden van recente activiteiten:
- Het fietspad Castricum – Akersloot ligt er al bijna 10 jaar. Bij de besluitvorming bedong de Vogelwerkgroep de wettelijk voorgeschreven natuurcompensatie voor het verlies aan weidevogelgebied. De Gemeente deed stevige concessies onder tijdsdruk van een eindige subsidiepot. Vervolgens werd echter de implementatie van de natuurcompensatie jarenlang getraineerd. Het vergde zo’n 8 jaren vasthoudendheid om dit dossier tot een goed einde te brengen – dat is nu eindelijk in zicht. Voor de vogels natuurlijk wel 10 jaar te laat!
- Op de noordgrens van ons werkgebied willen de gemeenten Heiloo en Castricum een aantakking aan de A9 om twee nieuwe woonwijken te kunnen ontsluiten en om een verbeterde toegang tot het zieltogende bedrijventerrein Boekelermeer te bieden. Waar we dat eerste kunnen billijken is er voor dat tweede argument geen enkele steekhoudende reden. Echter, de impact op de natuurwaarden (lees o.a. weidevogels en ook roofvogels) van de juist voor het bedrijventerrein geplande parallelweg is heel groot. Ook de voorgestelde verplichte natuurcompensatie is echt ondermaats en lijkt zelfs te gaan worden afgekocht omdat men geen grond zou kunnen verwerven. De Vogelwerkgroep heeft tevergeefs me partijen overlegd over betere natuurcompensatie en is daarom nu in beroep bij de Raad van State.
- Het omzetten van goede weidevogelgronden in het groene gebied in gronden voor de maisteelt, is slecht voor de weidevogels en met name voor de meer kritische soorten zoals grutto en tureluur, terwijl de maisgronden zelf minder interessant zijn voor (broed) vogels. Als het omzetten in maisgrond ook nog gepaard gaat met egalisatie en/of diepploegen dan betekent dit permanent verlies van goede weidevogelgrond. De Vogelwerkgroep heeft voor de gemeente Castricum samen met een aantal belanghebbenden een compromis bereikt dat is overgenomen door de Gemeente in haar bestemmingsplan buitengebied. De Vogelwerkgroep adviseert nog regelmatig mee in het Maisberaad.
- Vogelwerkgroep Midden-Kennemerland heeft als belanghebbende meegepraat en bijgedragen aan de totstandkoming van de hoofdlijnennota voor het Zanderijgebied net ten westen van Castricum. We zijn nu ook betrokken bij het vervolg, het opstellen van de kadernota Zanderij.
Een aantal voorbeelden uit een lijst die helaas aanzienlijk langer is. Op de schaarse ruimte in dit land wordt door velen een beroep gedaan. Samen met andere natuurverenigingen tracht de Werkgroep R.O. de stem van de natuur zo duidelijk mogelijk te laten horen.
Namens de werkgroep R.O.
Jan Schaank, Rienk Slings, Henk Vaessen, Piet Singer, Hans Stapersma, Peter Lechleitner, Marijn Verkuijlen en Arie Dekker.